Als een vennoot bij de uittreding uit de Vof een negatief kapitaal heeft, komt het vaak voor dat de andere vennoten een lening verstrekken aan de uittredende vennoot. Wat als de uitgetreden vennoot deze lening niet kan terugbetalen?
Kapitaalrekening
Oprichting. Bij de oprichting van een vennootschap onder firma (Vof) brengen de vennoten naast arbeid vaak ook geld of goederen in. De inbreng in geld of goederen wordt geadministreerd op hun eigen kapitaalrekening.
Toename. Niet alleen de inbreng bij de start van de Vof komt op de kapitaalrekening, dit geldt ook voor latere (privé)stortingen van een vennoot en ook het aandeel in de winst van de Vof.
Afname. De kapitaalrekening neemt af door privéopnamen van een vennoot en ook door het afboeken van (een aandeel in) een verlies. Tip. Maak al ‘tijdens de rit’ afspraken over het aanzuiveren van een negatieve kapitaalstand.
Uittreden van een vennoot
Verdeling vermogen. Als een vennoot uit de Vof stapt, moet het vermogen van de Vof worden verdeeld. Tip. Als er twee of meer vennoten overblijven, hoeft niet het hele vermogen verdeeld te worden, maar moet er alleen worden afgerekend met de vertrekkende vennoot.
Positief. Als de vertrekkende vennoot een positieve stand op de kapitaalrekening heeft, krijgt hij dit vermogen mee. Voor het gemak nemen we aan dat dit vermogen cash beschikbaar is en dat de zittende vennoten dit bedrag kunnen meegeven aan de vertrekkende vennoot.
Negatief. Als de vertrekkende vennoot een negatieve stand op zijn kapitaalrekening heeft, moet hij zijn negatieve saldo aanzuiveren. Dit zal vaak niet meevallen, er ontstaat tenslotte niet zomaar een negatief saldo op de kapitaalrekening.
Hoe omgaan met tekort?
Lening. Als de vertrekkende vennoot het negatieve saldo niet kan aanzuiveren, zullen de zittende vennoten genoegen moeten nemen met een vordering op de vertrekkende vennoot. Maak dan duidelijke afspraken over een aflossingsschema.
Verlies bij verdeling. Als de reële waarde van de vordering lager is dan de nominale waarde, dan lijden de zittende vennoten bij de verdeling van het vermogen een verlies.
Latere afboeking. Als in een later stadium blijkt dat de vordering op de ex-vennoot (deels) oninbaar is, lijden de zittende vennoten opnieuw een verlies.
Verlies aftrekbaar
Verlies bij verdeling zakelijk. De Hoge Raad heeft onlangs beslist dat een verlies bij verdeling voortkomt uit de zakelijke verhouding tussen de vennoten. Dit verlies is voor de zittende vennoten aftrekbaar.
Latere afboeking zakelijk? Voor het verlies dat ontstaat bij een latere afboeking moet echter worden beoordeeld of de lening waar de zittende vennoten (gedwongen) genoegen mee hebben moeten nemen wel een zakelijk karakter heeft. Tip. Leg meteen vast waarom de lening volgens u een zakelijk karakter heeft. Hierbij kunt u bijvoorbeeld denken aan verstoorde verhoudingen binnen de Vof die het vertrek van een vennoot onvermijdelijk maken. Ook de oorzaak kan een rol spelen. Het verstrekken van een lening als het kapitaal negatief is door verliezen heeft een meer zakelijk karakter dan in het geval het kapitaal negatief is als gevolg van te hoge privé-uitgaven.